Stevenaak Helena uitgebreid in de Waterkampioen

In de Waterkampioen no. 6 van juni staat een uitgebreid artikel over de stevenaak Helena. Dit schip werd 1875 gebouwd speciaal voor de vaart op de Rijn. De 30-jarige Duitse schipper Wilhelm Georg Fromm bestelde hem op de werf van Jonker in Kinderdijk. Nu is ze met haar 143 jaar het oudste ijzeren zeilende binnenvaartschip van Nederland maar ze ziet eruit alsof ze nieuwgebouwd is. Een lange restauratie zorgde dat de oude dame weer lang mee kan.

Van dit type schip zijn er zo’n 50 gebouwd, allemaal in Kinderdijk. In die tijd voeren de eerste stoomboten op de Rijn, maar de stevenaak ging nog meest zeilend naar ‘boven’. Of getrokken door paarden. En ze kwam meestal stevelend weer terug.

De oorsprong van de stevenaak lag in de Samoureus (of Keulenaar) en de Dorstense aak. Beide houten zeilschepen die ook op de Rijn voeren. De stevenaken waren de eerste ijzeren geklonken zeilschepen.

In het 8 pagina grote artikel in de Waterkampioen vind je veel info over de wijze waarop op de Rijn werd gevaren, en over de geschiedenis van de Helena. In 1978 werd het aangeboden aan een sloper. Deze kreeg het niet over zijn hart om het schip te slopen, en ze kwam in particuliere handen terecht. Restauratie van het schip op die manier lukte ook niet echt, tot scheeps-restaurateur Bart Vermeer het schip in handen kreeg. Hij vond bij toeval de bestektekening van een zusterschip in een oud werfgebouw van Jonker.

Daarna heeft de restauratie nog een hele tijd geduurd. Het werd op een bijzonder fraaie wijze ingericht als dagtochtenschip. Tegenwoordig vaart het schip vanuit Rotterdam onder de vlag van de Stichting het Rotterdams Zeilschip, die ook de schoener Oosterschelde beheert.

Meer info over de Helena vind je hier

Er zijn nog verschillende stevenaken in de vaart, met name in de chartervaart: Arbeid Adelt, Egberdina, La Bohème, Minerva, Tsjerk Hiddes, Victoria S en Aaltje Engelina. De Stevenaak Antje ligt sinds kort gerestaureerd in de museumhaven van Den Helder. Ook als recreatieschip varen er nog verschillende rond, zoals de Maria, Tijdloos, Geertje en Hooihandel 1.