Wateraanvoer IJsselmeer wordt minder

Het IJsselmeer wordt gevoed door water uit de IJssel. Ter hoogte van het Pannerdens Kanaal splitst de Rijn zich in Waal, Nederrijn en IJssel. Door menselijk ingrijpen van de laatste jaren is met name bij een lage waterstand de verdeling niet meer zo gunstig voor het IJsselmeer. Het peil van het IJsselmeer kan met moeite op niveau worden gehouden, wat leidt tot meer zoute wel in het meer en problemen voor het drinkwater.

Waterverdeling in droge tijden gaat fout
De Nederlandse rivieren zijn rechtgetrokken, versmald, ingekort en aan de randen van het water zijn allerlei dammen aangelegd. Daardoor wordt bijna geen zand en grind meer aangevoerd uit het buitenland. Dat is de natuurlijke manier om ervoor te zorgen de bodem van de rivier niet daalt. In Nederland hebben we veel zand uit de rivier gehaald, waardoor de bodem van de rivieren zijn gedaald. Vooral de bodem van de Waal, waardoor deze rivier meer water van de Rijn gaat afvoeren, en de IJssel minder.

Inmiddels is de waterstand in de IJssel zo laag geworden dat het waterschap Vallei en Veluwe niet meer voldoende water kan aanzuigen uit rivier om de IJsselvallei van water te voorzien. Het gemaal ligt nu boven het rivierpeil. Er zijn maatregelen genomen om het water dat er nog is zorgvuldig te verdelen.

Rivierbedding moet omhoog
Dat heeft grote gevolgen voor binnenvaartschepen. Havens en sluizen worden door de lage waterstand in de IJssel minder goed bereikbaar. Dat komt omdat op die plekken de de bodem niet meedaalt. Een dalende rivierbodem is ook gevaarlijk. Kabels en leidingen die onder de rivier doorgaan, kunnen bloot komen te liggen.

Hoge kosten
Daarnaast voert de IJssel ook water richting het IJsselmeer, het grootste zoetwaterbassin van Nederland dat ook dient als drinkwatervoorziening. In Friesland, Groningen en Noord-Holland wordt door de boeren water gebruikt om hun gewassen van voldoende water te voorzien. Dat komt allemaal uit het IJsselmeer. Niet genoeg drinkwater, boeren in de problemen en grote verliezen voor de scheepvaart: de maatschappelijke consequenties van de lage IJsselstand zijn enorm. Maar de kosten die het ophogen van de rivierbedding met zich meebrengt, zullen ook gigantisch zijn.

Rijkswaterstaat heeft een speciale watermonitor op haar website, met waterstanden, zoutgehalte, neerslag, verdamping en temperatuur van het water. Kijk daarvoor hier.