Inhoud overboord geslagen containers MSC Zoe eindelijk vrijgegeven

Meer dan vijf jaar na de milieuramp is de volledige lijst met de goederen die in de boven de Waddenzee overboord geslagen containers van de MSC Zoe zaten eindelijk openbaar.

Bijna 7000 kilo kunstbloemen, ruim 16.000 kilo doseerpompjes en ongeveer hetzelfde gewicht aan handgereedschap. Het is zomaar een greep uit de 342 containers die op 1 en 2 januari 2019 in de Noordzee vielen.
Tot dusverre wilde het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat deze lijst niet publiekelijk delen. ‘Bedrijfsvertrouwelijke informatie’, was het verweer wanneer Kamerleden of journalisten ernaar vroegen.
Nu is de lijst met bij elkaar opgeteld 3.257.100 kilo aan meubelstukken, lithiumbaterijen, lampenfittingen, zelfrijdende grasmaaiers, hartvormige tinnen doosjes en oneindig veel meer definitief vrijgegeven.

Bezwaar

Het heeft alles te maken met een beroep op de Wet open overheid (Woo) vanuit de Universiteit Leiden. Samen met studenten werkt docent en jurist Esther Kentin daar aan een project tegen plasticvervuiling.
Op verzoek van de Waddenvereniging wist ze eerder dit jaar al de zogeheten Master Target List vrij te spelen. Dat is een overzichtskaart met plekken waar de in het water gevallen containers gevonden zijn.
Ook hiervan dacht de overheid eerst dat het om bedrijfsvertrouwelijke informatie ging. Maar dat klopte niet, stelde Esther Kentin. Ze diende een onderbouwd bezwaar in en kreeg alsnog gelijk.
De Woo maakt vanwege het internationale milieuverdrag van Aarhus namelijk een uitzondering voor ‘emissies in het milieu’, oftewel vervuiling. „En toen dacht ik: maar dan moet die ladingslijst óók openbaar zijn.”
Dat bleek inderdaad zo te zijn. Al blijft het natuurlijk gek dat dit eerder niet lukte. „De Nederlandse overheid heeft steken laten vallen in het voldoen aan de internationale verplichtingen die het zelf heeft aangegaan.” […]

Vaag

Kuipers vindt het verder jammer dat de aangeleverde beschrijvingen wel erg beknopt zijn. Neem die aangespoelde plastic bolletjes, ook wel nurdles of pellets genoemd: „Die zie je nergens op de lijst staan. Het is te vaag.”
Het belangrijkst aan het vrijgeven aan de lijst is echter de precedentwerking. Mocht zich ooit weer zo’n ramp voordoen, dan zal een beroep op het bedrijfsgeheim toch wat minder makkelijk werken. Bovendien gelden vanaf 2026 nieuwe internationale afspraken die rederijen dwingen om verloren lading eerder te melden. „Het mooie is dat er meer dan vijf jaar na die tijd nog steeds geleerd wordt van de ramp.”

Lees het uitgebreidere artikel van Melle Veltman in de Leeuwarder Courant (alleen voor abonnees).