TNO onderzoekt biodiesel FAME

TNO is de langverwachte praktijkproef gestart die moet aantonen of de kwaliteit van gasolie met bijgemengde biodiesel FAME goed en veilig te gebruiken is in de binnenvaart.

In het voorjaar van 2023 verscheen het onderzoek Introductie van biobrandstoffen in de binnenvaart. Daarin gaf Panteia advies over een praktijkproef naar de schadelijkheid van biobrandstoffen en de gewenste normering voor die brandstoffen. “Daar hebben we destijds hard aan meegewerkt als KBN”, zegt Leendert Korvink, beleidsadviseur techniek en vergroening bij Koninklijke Binnenvaart Nederland. “Er zijn veel gegevens voor dat onderzoek verzameld en analyses voor uitgevoerd. De conclusies onderschrijven we volledig.”
Korvink doelt op componenten die niet vermeld staan als kritische componenten in de standaarden voor de biobrandstoffen FAME en HVO, maar dat wél zijn. Ook voor de standaard-gasolie EN 590, zo bleek, want daar mag tot 7 procent FAME aan zijn toegevoegd.

Grenswaarden

Het gaat onder meer om verschillende zouten en vooral SMG’s (Saturated Mono Glyceriden) en SG (Sterol Glyceride). Biobrandstoffen zijn ook hygro­scopisch: ze trekken water aan. De genoemde componenten kunnen onder bepaalde condities problemen veroorzaken. Bij lage temperaturen kunnen bijvoorbeeld vlokvorming en stolling ontstaan.
Om de kwaliteit van de brandstof op het juiste niveau te krijgen en houden is op aangeven van KBN een ‘wensnormering’ geformuleerd. Korvink: “De nieuwe test gebeurt met FAME, waarbij grenswaarden zijn aangegeven voor kritieke componenten. Het gaat om brandstofblends in drie verschillende percentages: 15, 20 en 30.”
Uiteindelijk moet er een biobrandstof voor de binnenvaart uit de bus komen die fit-for-purpose is, veilig gebruikt en betaalbaar geleverd kan worden door heel Europa.
[…]

Niet eerlijk

De brandstof wordt sinds begin mei getest op zes schepen. […] In de originele opzet zouden het acht schepen zijn, maar er waren te weinig scheepseigenaren die wilden meedoen.
Korvink betreurt dat, maar snapt het al te goed. “Ze hebben ons gevraagd of we twee leden wilden aandragen om ook aan de test mee te doen. Ik heb er een aantal voor benaderd, maar die gaven aan dat niet te willen. Ik geef ze gelijk. Want ze zouden zelf nieuwe filters moeten kopen als die verstopt raken, zelf extra smeerolie bekostigen en als er eventueel schade ontstaat aan een motor kunnen ze zelf een nieuwe betalen. TNO ontvangt 100.000 euro om een rapport te maken en deelnemende schippers moeten hun nek uitsteken, zonder vergoeding. Wij hebben aangegeven dat dat niet eerlijk en niet slim is, maar het ministerie heeft er niet meer geld voor.”
“Ik vind het niet fair dat ze TNO hiervoor een opdracht geven en de sector maar een beetje laten bungelen. De overheid schrijft die biobrandstoffen voor. Zij heeft een nationale doelstelling voor emissiereducties en hernieuwbare brandstoffen en dan pak je het zo aan. Succes!”
[…]

Standaard specificatie en samples

KBN heeft een advies aan schippers: “Bunker alleen als je een specificatie van je bunkerleverancier krijgt. Tot op heden is er volgens KBN geen enkel bunker­bedrijf dat daaraan voldoet”, aldus Leendert Korvink.
“De brandstofleveranciers zeggen zelf ook dat je erom moet vragen. Die komen altijd aan met good house­keeping aan boord. Je moet alles als schipper zelf regelen. Maar dan heb je wel die informatie nodig.”
“Neem daarnaast altijd een sample van bunkeringen en bewaar de laatste drie samples. Als je voor de vierde keer gaat bunkeren, gooi je het oudste sample terug in de tank. Want daar heb je geen trammelant van gehad. Als er ooit wél trammelant komt, kun je met de specificatie en het sample verhaal halen.”
“Als alle bunkerleveranciers dan ook met specificaties gaan leveren, kunnen we de zaak opschonen. Dan kan er niet meer worden gerotzooid. De gerenommeerde leveranciers doen dat niet, maar er gebeurt nog te veel in de bunkersector wat niet door de beugel kan. Er is nog een aantal cowboys, die zijn op de vingers van één hand te tellen, maar we hebben er allemaal last van. Daar kun je alleen maar iets aan doen door de voorwaarden te scheppen zoals nu met de strengere specificaties, samples nemen en good housekeeping aan boord.”

Lees het veel uitgebreidere artikel in de Binnenvaartkrant.