Generation Z vaart met Sterke Yerke IV
De Sterke Yerke, het avontuurlijke vlot uit de jaren ’70 kent nu haar vierde incarnatie en vaart rond op IJsselmeer, Wadden en Noordzee, bestuurd door Generation Z.
Vijftig jaar geleden, in 1974, bouwden zeven ex-schoolkameraden uit Leeuwarden een groot vlot van 24 oliedrums met tuigage van een 16 m2 en een Vrijheid. Een tweemaster dus. Het was aanvankelijk vooral een project om samen iets te doen en de vriendschap levend te houden. Het vlot werd vernoemd naar de legendarische arbeider en veldwachter Sterke Jerke die in de 19e eeuw in Drogeham woonde. Een uitzonderlijk sterke, maar goedmoedige man. In verband met het vervolg van deze geschiedenis spreken we inmiddels over dit eerste vlot als Sterke Yerke I.
Om sponsoren aan te trekken, moest een goed doel aan het avontuur worden verbonden. Er werd aandacht gevraagd voor het behoud van de Waddenzee. In de zomer van 1975 deed men een poging om de Noordzee over te steken, richting Londen, maar dat mislukte. Het vlot sloeg stuk en werd gesloopt omdat het gevaar voor de scheepvaart opleverde.
Sterke Yerke II
In 1976 werd een nieuw vlot gebouwd, de Sterke Yerke II dat er wel in slaagde om Londen te bereiken. Daar, onder de Tower Bridge, is het idee geboren om de oceaan over te steken en om zich in te zetten voor het milieu.
De grootse nieuwe plannen leidden ertoe dat eind 1978 de ‘Stichting Sterke Yerke’ in het leven werd geroepen. Dankzij een gift van ƒ10.000,- van de ‘De Landelijke Vereniging tot behoud van de Waddenzee’ kon het team starten met de bouw van het nieuwe vlot:
Sterke Yerke III
Voor het drijfvermogen van de Yerke III werd gekozen voor stalen zandperspijpen met een diameter van 85 cm en een wanddikte van gemiddeld 4 mm. I.p.v. 2 drijvers zoals bij de I en II kwamen er nu 5 drijvers met een lengte van 10 tot 12 meter. Op het dek stonden 2 houten masten, samen geschikt voor ca. 150 m2 zeil. De tuigage was vierkant getuigd zodat deze op de oceaan gebruikt kon worden als razeil.
Eerst werd een proefvaart gemaakt op de Rijn. Eén van de doelen was om te laten zien dat het rivierwater zwaar vervuild was.
Bij de oversteek naar het Caribische gebied werd ook geprobeerd de vervuiling van het water aan te tonen. Na een zware reis via Engeland en de Kaapverdische Eilanden verdween het radiocontact bij Bonaire waar het vlot op 15 december 1979 strandde. Het vlot is in 1986 geborgen en alsnog naar Willemstad gesleept, waar het later buitengaats afgezonken is. Op Bonaire kwam een monument voor de bemanning. Van het avontuur is ook een film gemaakt.
Sterke Yerke IV
De Yerke’s I, II en III kwamen voort uit de cultuur en stijl van de generatie die begin jaren ’70 volwassen werd. Na de jaren ’80 werd het stil en het Sterke Yerke concept leek in de 20e eeuw achter te blijven. Maar in 2021 is een deel van het oorspronkelijke team begonnen met de bouw van een nieuw vlot. Niet om zelf nieuwe avonturen te beleven, maar uitdrukkelijk voor een nieuwe generatie, die anders leeft en denkt, maar niet minder idealen heeft: Jongeren geboren tussen 1995 en 2010, Generatie Z! De eerste generatie die zich geen leven meer zonder internet kan voorstellen. De generatie die is opgegroeid met de telefoon en tablet in de hand, wat ze echte digital natives maakt. Daarnaast denken ze goed na over wereldproblematieken welke rol ze hierin zelf vervullen.
Ze vinden stabiliteit belangrijk, zijn ondernemend, ademen technologie, vinden persoonlijk contact belangrijk, zijn competitief, staan open voor verandering, vinden diversiteit vanzelfsprekend, geven de voorkeur aan onafhankelijkheid, zijn open minded, zijn bezig met duurzaamheid. Generatie Z’ers zijn vooral te vinden op YouTube, Instagram, TikTok en Snapchat. Daarbij vinden ze online contact vrijwel net zo waardevol als face-to-face contact in het echt.
De Yerke IV is dan ook behalve met een degelijke klassieke tuigage opgetuigd met de modernste camera’s en Internet-communicatie apparatuur. Hiermee worden ze in de gelegenheid te gesteld om de mooiste, vet gave content te kunnen maken waarmee ze hun generatie genoten versteld kunnen doen staan van alles wat er op, in en rond onze wateren rondslingert aan (plastic) troep.
Momenteel (augustus 2024) vaart een groep studenten rond met het vlot rond op IJsselmeer en Waddenzee om aandacht te vragen voor het probleem plastic soup. Ook worden er korte tochten gemaakt met basisschoolleerlingen.
De Generatie Z’ers bedenken de projecten, de Stichting Behoud Erfgoed Sterke Yerke stelt het vlot beschikbaar voor vriendelijke acties en ondersteunt ze o.a. met free publicity, campagnes, nieuwsberichten en social media.
Volg de Sterke Yerke dus. Uw (klein-)kinderen weten wel hoe. Instagram – YouTube – X (Twitter) – Facebook
Bronnen: sterkeyerke.nl, Wikipedia