Steeds minder kleine en middelgrote scheepswerven

Het aantal scheepswerven is afgenomen en zal de komende tijd verder dalen. Directeur René Geertman van Scheepswerf Geertman in Zwartsluis zet zich in om de scheepsbouw-expertise in de regio te behouden. 

Geertman ziet de aard van de werkzaamheden op de werf veranderen. Traditioneel scheepsonderhoud is van alle tijden, maar er komt steeds meer vraag naar de ontwikkeling en inbouw van hoogwaardige elektrische toepassingen en hydraulische systemen, waar technisch opgeleid personeel voor nodig is. ‘We verleggen het werk naar de technische kant. Het werk wordt steeds complexer. We hebben wel de kennis in huis, maar dat wil ik uitbreiden. De moeilijkheid is dat personeel lastig te vinden is op het ogenblik. Wel hebben we vier stagiairs in huis die in de toekomst invulling kunnen geven aan de behoefte aan goed opgeleid personeel.’

Wout Liezen stopt

Geertman ziet met lede ogen aan dat scheepswerven in de regio verdwijnen. ‘Bodewes in Hasselt is al gestopt en Wout Liezen in Meppel gaat sluiten vanwege gebrek aan opvolging. Op het terrein van de scheepswerf zijn al huizen gepland. Van de zes scheepswerven blijven er vier over. En er komen geen nieuwe bij. Toeleveranciers en vakmensen die in de omgeving als ZZP’er werkzaam zijn, hebben we nodig. Wanneer werven gaan sluiten is er kans dat ook vakmensen naar elders gaan. Voorlopig zijn wij er voor hen en dan zijn zij er ook voor ons.’

Nieuwbouwwerf

Scheepswerf Poppen in Zwartsluis heeft dezelfde personele problemen als collega Geertman. Een aantal vacatures is moeilijk te vervullen. Poppen is nog één van de weinige Nederlandse scheepswerven die binnenvaartschepen bouwt, waarvan alles van casco tot afbouw in eigen huis wordt gedaan. Geen import van het casco uit Oost-Europa of China, maar de platen worden gesneden op de eigen werf met computergestuurde snijmachines.
Met een goedgevulde opdrachten-portefeuille voor de bouw van een Multicat voor ThyssenKrupp, het achterschip van een koppelverband voor een schipper-eigenaar en twee binnenvaartschepen die moeten worden verlengd, heeft directeur Martin Poppen vertrouwen in de toekomst. ‘Wij bouwen voor de Nederlandse markt tot 110 meter. Kleinere binnenvaartschepen zoals spitsen en Kempenaars zijn niet meer rendabel nieuw te bouwen. Wel jammer, want er komt niets voor in de plaats.’

Woningbouw

Al vele jaren is de trend dat kleine reparatiewerven met een paar man personeel verdwijnen en plaatsmaken voor woningbouw. Een enkele keer krijgen ze een museale status, zoals Museumwerf Vreeswijk of Scheepswerf Wolthuis in Hoogezand. Een van de uitzonderingen is Droogdok Groningen. Met vier tot zes man personeel zeker een kleine werf, maar desalniettemin stevig in het zadel aan de industriehaven in Groningen, waar regelgeving woningbouw moeilijk maakt.
Directeur Mark Smidt: ‘We hebben veel werk aan reparatie, onderhoud en conservering. Het door onszelf gebouwde droogdok kan schepen tot 50 meter aan. Meestal zijn het kleine werkschepen of woonschepen. We werken samen met Scheepswerf Talsma in Franeker. Als we door omstandigheden meer personeel nodig hebben nemen we contact op. Personeel komt dan op tijdelijke basis bij ons werken.’

Lees het hele artikel van Truus den Hartog in de Schuttevaer (alleen voor abonnees).
Beeld: Wikimedia Commons.