Ondernemers gokten verkeerd en verliezen rondvaartbedrijf

Brian en Mathilda Baynes richtten in 2017 de Amsterdamse rondvaartrederij Vaartuig op en lieten een kleine salonboot bouwen, de Zavi. Alles ging voorspoedig, tot Amsterdam de vergunning vervallen verklaarde. En ze de Zavi noodgedwongen weer verkochten.

‘We vonden ons het piraatje onder de rederijen’, vertelt Brian. ‘Je ziet het ook aan ons logo met een doodshoofdje. Mijn vrouw deed de boekingen en het creatieve werk op onze website, zoals een review zogenaamd van Donald Trump, die alles awesome en amazing vond.’
De zaken gingen voorspoedig, tot de gemeente Amsterdam in 2020 aankondigde de exploitatievergunningen voor rondvaartboten voor onbepaalde tijd om te zullen zetten in vergunningen voor bepaalde tijd. Vergunningen zouden vervallen en worden verloot. Omdat Brian en Mathilda niet onder het zwaard van Damocles van het dreigende verlies van hun vergunning konden leven, hebben ze in 2023 de Zavi verkocht. Te vroeg, achteraf. Want afgelopen september oordeelde de Raad van State dat het Amsterdamse rondvaartbeleid onrechtmatig is, waardoor de rederijen hun vergunningen voor onbepaalde tijd terugkregen.

Advocaten

‘Toen de gemeente met het nieuwe vergunningenbeleid kwam, ging de ene reder procederen met de ene advocaat en de andere reder met een andere advocaat’, vertelt Brian. ‘Wij vroegen ons af wat we moesten doen en of we de financiën hadden om tegen de gemeente te procederen. Uiteindelijk schipperden we mee. De grote jongens gingen toch wel procederen en als er een uitspraak kwam, zou die voor iedereen gelden. Toen de reders de eerste rechtszaak verloren, vroegen we ons steeds meer af of we wilden doorzetten. De vergunning zou aflopen in 2028, maar elk jaar wordt de boot minder waard en alles wat je erin investeert ga je niet meer terugverdienen. Mensen begrijpen vaak niet dat een boot voor de Amsterdamse markt daarbuiten waardeloos is. De prijzen voor salonboten zijn behoorlijk laag, want weinig mensen kopen ze privé.’

‘Toen de rechter voor de tweede keer de gemeente gelijk gaf, dachten we: we kunnen doorgaan, maar op een gegeven moment heb je niets meer. […] Een heleboel collega’s verkochten hun boten aan grote, nieuwe reders die veel opkochten. […] Na veel twijfelen verkochten ook Brian en Mathilda de Zavi aan een Amsterdams rondvaartbedrijf. ‘Ze hebben hem een jaar geëxploiteerd en toen de vergunning overgezet op een nieuwe boot die ze lieten bouwen’, vertelt Brian. Heeft hij er spijt van dat hij de Zavi heeft verkocht nu Amsterdam in het ongelijk is gesteld? ‘Tuurlijk. Ik ben ondernemer en dan maak je keuzes, soms de juiste, soms de verkeerde. Maar het was wel een gedwongen keuze. Het is geen keuze die we hadden gemaakt als dit allemaal niet speelde.’

Schadeclaim

Heeft hij erover gedacht een schadeclaim in te dienen bij de gemeente? ‘Daar hebben we inderdaad over gedacht. Maar onze advocaat vertelde dat we geen schadevergoeding kunnen vragen omdat we niet hebben geprocedeerd. Daardoor geef je indirect aan dat je akkoord gaat met het gewijzigde beleid. Er zijn meer kleinere reders die de keuze hebben gemaakt niet te procederen, omdat ze de advocaatskosten niet wilden maken. Het is wel zuur, want ik zou het niet meer dan normaal vinden dat we een tegemoetkoming van de gemeente krijgen.’

Hoe kijkt hij terug? ‘Het is heel cru. Je begint een bedrijf en daar stop je energie, geld en liefde in, en binnen een paar jaar kon je het bij de schroothoop zetten. Kijk, een tijdlang snapte ik Amsterdam. Het wordt vol en druk. Op mooie zaterdagen is het een gekkenhuis. Maar dat ligt niet aan de rondvaart, dat komt omdat iedereen op de grachten wil varen. Ik vind dat wij als reders heel erg ons best hebben gedaan om zo min mogelijk overlast te veroorzaken.’ […]

Lees het hele artikel van Heere Heeresma jr. in de Schuttevaer (alleen voor abonnees).
Foto: privé-archief.