Vuurdoop Brandsma in Clipper Round the World Race

In Portsmouth is de tweejaarlijkse Clipper Round the World race van start gegaan. Een race voor getrainde amateurs in plaats van professionals. De Friese Angela Brandsma is één van de vier vrouwelijke schippers.

De Clipper Round the World Yacht Race werd dertig jaar geleden (maart 1995) opgericht door Sir Robin Knox-Johnston en leidt mensen uit alle lagen van de bevolking op om zeemanschap te leren en oceaanzeilers te worden. Elke deelnemer moet vier fasen van intensieve training voltooien voordat hij of zij zich inschrijft voor één of meerdere etappes of de volledige rondreis van 40.000 zeemijl. De elfkoppige vloot van op elkaar afgestemde Clipper 70-zeewedstrijdzeiljachten maakt zes oceaanoversteken – waaronder de noordelijke Stille Oceaan.

Elk van de 11 teams wordt geleid door een professionele schipper en eerste stuurman, die verantwoordelijk zijn voor training, leiderschap en ervoor zorgen dat hun bemanning van niet-professionele zeilers veilig door de uitdagingen van de race navigeert. De race doet op zijn wereldwijde route 14 havens aan.

Geen onbekende

Angela Brandsma is geen onbekende van de Clipper Race. Ze kwam in 2019 bij het Clipper Race Training team en werkte twee trainingsseizoenen als professioneel zeilster voordat ze de laatste drie etappes van de Clipper 2019-20 Race als eerste stuurman ging varen. Nu staat ze te popelen om terug te keren als schipper, klaar om de ultieme uitdaging van een volledige rondreis aan te gaan.
Toch leeft ze naar eigen zeggen ‘met gemengde gevoelens’ naar de start toe. “Je bent hier al heel lang mee bezig en het is een groot avontuur. Een hele verantwoordelijkheid in mijn geval. Dan is de eerste etappe natuurlijk superspannend. We zijn zo meteen elf maanden onderweg. Nu wordt het echt. Dus ja, dat geeft wel een kriebel. Op een goede manier.”

Haar vaste kern bestaat uit negen personen, terwijl haar totale team 53 crewmembers bevat, die per etappe wisselen. “Zondag start ik met negentien bemanningsleden aan boord. Het maximum is twintig. Dat is volle bak en een grote verantwoordelijkheid.”

Eerste etappe

Over de openingsetappe zegt Brandsma: “We racen allereerst naar Puerto Sherry in Spanje, waar we een stopover hebben.” De vloot wordt daar tussen 6 en 8 september verwacht, waarna op 12 september het startschot klinkt voor het tweede deel naar Punta del Este in Uruguay. “Zoals het nu lijkt, gaat het zondag echt goed hard waaien, rond de 25 en 30 knopen. Het Engelse kanaal en de Golf van Biskaje staan erom bekend dat het dan niet heel plezierig is. Ik verwacht dan ook dat vijftig procent van de crew zeeziek gaat zijn. Daarom proberen we nu extra bunks leeg te houden, zodat de zeezieken daarop kunnen. Dus ik denk wel dat dat heftig wordt voor heel veel mensen. En aan de andere kant, het is wat het is. Het wordt een vuurdoop.”

Voorbereiding

Over de voorbereiding van zo’n groot team vertelt Brandsma het volgende: “De crew moet vier keer een week trainen hier in Gosport. Waarbij ze de eerste drie trainingsweken – level één tot en met drie – gewoon met een random schipper doen. Wij schippers hebben allemaal een level twee en drie gedaan. Zo konden we de boten leren kennen en het systeem van de Clipper Race, want alles gaat volgens bepaalde regels. Vooral op het gebied van veiligheid.”

In mei volgde het grote evenement, waarbij de zeilers hoorden wie hun schipper is. Brandsma: “Vervolgens deden ze de level vier training. Die was met hun eigen schipper, eerste stuurman (first mate) en op hun eigen boot. Dus dat is wanneer je dan je bemanning leert kennen. Van die level vier trainingsweken hebben we er vijf gedaan. Die zijn superbelangrijk, want dat geeft mij een beeld van wat voor crew ik aan boord heb.”

Zeeziekte

“Ik heb de mensen die zeeziek worden in kaart. Zo kan ik ze verdelen over de wachten. Daarnaast kan ik iedereen ook op sterkte indelen. Het is dus heel waardevol om in ieder geval al met de meesten gevaren te hebben. Ik denk dat ik nu met 75 procent heb gezeild. De rest heeft zich later opgegeven. Zij zijn nog niet klaar met hun eerste drie levels en doen hun level vier als wij al gestart zijn. Die zie ik pas bij de start van hun etappe.” Op de vraag hoe ze daarmee omgaat, antwoordt Brandsma: “Tegen die tijd hoop ik dat mijn harde kern redelijk is in geslingerd. Met de ervaring die ze dan hebben opgedaan, kunnen helpen met het begeleiden van de nieuwe mensen.”

Zelf verblijft Brandsma al sinds maart van dit jaar in Portsmouth, waar ze ondermeer leiderschapstraining kreeg. “We hebben op een gegeven moment samen met de eerste schippers een dag leiderschap gehad. Daar werd gekeken met welke first mate jij een match had en iedereen heeft psychologische onderzoeken ondergaan. Op basis daarvan koppelen ze jou aan een first mate.” Dat werd de Engelse Amy Smith, tot grote grote tevredenheid van Brandsma.

Schippersrol

De Friezin ziet haar schippersrol als ‘het runnen van een bedrijf’. “Daarbij heb ik verschillende afdelingen binnen mijn team, zoals voor de media en ik heb iemand die mijn rechterhand is voor crewmanagement. Als bemanningsleden vragen hebben, komen ze eerst bij haar. Verder heb ik een afdeling die zich bezighoudt met het maken van zeilen, waarvoor ze een training hebben gevolgd.” Volgens Brandsma bestaat haar eigen rol voor negentig procent uit leiderschap: “Tien procent gaat dan over het zeilen, maar mijn eerste doel is om iedereen veilig rond de wereld te krijgen. Dat betekent dat ik daar wel echt heel erg bovenop zit. Mijn first mate is super goed met mensen en met coachen. Daardoor kan ik in mijn rol blijven. Wij vormen daarin een mooie balans.”

Uitdaging

Zeeziekte vormt op meerdere vlakken een uitdaging voor de komende etappe. Brandsma: “Alle jobs aan boord moeten doorgaan. Dus één keer per uur moet het logboek worden ingevuld. De bilges moeten worden gecheckt. Er moet natuurlijk gewoon gekookt worden. Als je dan vijftig procent van je crew mist, wordt de andere vijftig procent wezenlijk belast. Ondertussen zijn we ook aan het zeilen en aan het racen. Zeeziekte heeft dus een behoorlijke impact, maar mijn tactiek is vooral om ongeschonden die eerste week door te komen en dan vanaf Spanje weer verder kijken. Puerto Sherry is een stopover, waar geen wisseling van bemanning plaatsvindt. De mensen die nu in Portsmouth aan boord komen, die blijven tot met Uruguay. Dus na die vuurloop van de eerste week verwacht ik dat daarna iedereen wat meer in balans is en gewoon weet waar het over gaat.”

Doelstellingen

“Uiteindelijk hangt het allemaal van het team af”, reageert Brandsma op de vraag naar wat ze uit deze Clipper Race wil halen. “Als team hebben wij drie doelstellingen opgesteld. De eerste is een veilig rondje rondom de wereld. De tweede is om iedere etappe in de top vijf te eindigen. En de derde is om de schoonste en de meest georganiseerde boot te zijn.” De concurrentie valt volgens Brandsma moeilijk in te schatten: “Ik heb deze schippers nog nooit zien racen. Op de meeste wateren die we gaan bezeilen, ben ik zelf nog nooit geweest en de meeste andere schippers ook niet. Het gaat toch echt om hoe hard wil je crew werken en maak je tactisch goede beslissingen.” Brandsma zal zelf de tactiek en navigatie doen in overleg met de eerste schipper.

Tot slot, waar Angela Brandsma het meest naar uitkijkt? “Gewoon buiten zijn, aan het zeilen, waarbij we alles onder controle hebben. Dat als ik in mijn bunk lig, ik weet dat de bemanning veilig is en weet wat ze moet doen. En dat iedereen aan het einde van de rit zegt: ‘Wauw, dit was inderdaad de experience of a lifetime.”

Bron: een artikel van Diane Bogaards op de site van Watersport TV.
Beeld: Clipper Round the World Race.