Natuur

Fauna Oosterschelde in 30 jaar sterk verslechterd

De populatie vissen en bodemdieren in de Oosterschelde is de afgelopen drie decennia sterk afgenomen. Dit blijkt uit analyses van het Centraal Bureau voor de Statistiek.

Van de 37 gemonitorde soorten is van 28% een daling vastgesteld. Van 15 soorten als schol, mossel en Europese zeekreeft, gaan de aantallen (sterk) achteruit. Van 10 soorten is de populatie stabiel en van vier soorten is de trend onzeker. Van acht soorten, waaronder de platte oester, neemt de populatie juist toe.

Het scholbestand is tussen 1994-2023 met maar liefst 60% achteruitgegaan. Kruipende bodemsoorten, waaronder strandkrab en zeekreeft, vertoonden gemiddeld nog een toename in de periode 1994-2018, maar vanaf ongeveer 2019 zette ook voor deze soorten een afname in.

Watertemperatuur

De afname van vissen wordt vermoedelijk veroorzaakt door hogere watertemperaturen in de Oosterschelde, waardoor vissen liever in diepere delen van de Noordzee blijven. Bodemvissen, maar ook diverse kreeftachtigen, die afhankelijk zijn van holtes, vinden deze minder omdat deze plaatselijk zijn volgestort met staalslakken, die voor deze soorten minder geschikt zijn dan basalt.

Exoten

In de Oosterschelde is het aantal door de mens geïntroduceerde soorten (exoten), afkomstig van wateren buiten Europa, de laatste tientallen jaren wel sterk toegenomen. Rond 2010 werden ruim 50 soorten exoten vastgesteld, daarna zijn nog zeker 18 nieuwe exoten aangetroffen. Vaak komen deze soorten (per ongeluk) via de internationale scheepvaart in Nederlandse wateren terecht. Een aantal exoten is inmiddels massaal aanwezig, zoals de Japanse oester.

Daarnaast zijn er veel Europese soorten die door klimaatverandering hun verspreidingsgebied naar het noorden hebben uitgebreid. De toename van deze nieuwe soorten heeft gevolgen voor de inheemse soorten, al is het negatieve effect soms van tijdelijke aard en zijn er soms op termijn ook positieve effecten. Japanse oesters vormen bijvoorbeeld voor bepaalde soorten een geschikte ondergrond om zich op vast te zetten.

Bron: een artikel van Bram Pronk in de Schuttevaer (alleen voor abonnees).
Kopfoto: Oosterscheldekreeft.