Fonteinkruid verdeelt overheden

Fonteinkruid maakt steeds grotere delen van het Markermeer en de Randmeren onbevaarbaar. De belangen van de verschillende overheden lopen niet gelijk op. Rijkswaterstaat ziet het fonteinkruid als een indicator van een verbeterde waterkwaliteit en maait alleen waterplanten als deze het verkeer in de vaargeul van een (hoofd)vaarweg belemmeren. Gemeenten als Durgerdam, Almere en Naarden willen juist dat er buiten de vaargeul gemaaid wordt. Ze zien dat watersporters afhaken en zijn bezorg over de economische gevolgen.

Fonteinkruid is in genoemde wateren geen nieuw fenomeen, maar dit jaar is er sprake van een ware explosie, constateren alle betrokken. Oorzaak: dankzij een hele trits maatregelen is het water de voorbije twintig jaar steeds schoner en helderder geworden, waardoor het warme zonlicht vaker de vruchtbare bodem bereikt. En dit jaar is er veel, heel veel zonlicht.

Waterplanten zorgen ervoor dat algen geen kans krijgen. Volgens Rijkswaterstaat is de alomtegenwoordigheid van fonteinkruid dus een indicator van een verbeterde waterkwaliteit. Maar de watersportbranche heeft een ander belang. Het taaie groen kwelt zwemmers, surfers, zeilers en motorboten. Zelfs reddingsboten maakt het onklaar; de reddingsbrigade van Blaricum sloeg onlangs groot alarm.

Rijkswaterstaat maait alleen waterplanten indien deze het verkeer in de vaargeul van een (hoofd)vaarweg belemmeren. Tot op heden is dat nog niet nodig geweest. Het water is er zo diep dat het zonlicht de bodem niet haalt. Gastvrije Randmeren laat zoveel mogelijk fonteinkruid conform de voorschriften van Rijkswaterstaat te laten kortwieken tot 60 centimeter hoogte – de waterreinigers met wortel en al uit de bodem trekken is verboden. Vorig jaar is 450 hectare gemaaid. Dit jaar 660 hectare, een record op de Randmeren.

Het maaien gebeurt onder meer door beroepsvissers. Zij spelen een bijzondere rol in dit dossier. In de periode dat er niet wordt gemaaid, vangen de vissers namelijk brasem weg, een grote vis die op zoek naar eten de bodem omwoelt en daarbij jonge waterplantjes ontwortelt. Het beest maakt zo ook het water troebel, waardoor het zonlicht de bodem niet bereikt.

In het voorjaar van 2019 komt er mogelijk een conferentie over het probleem met alle betrokken partijen, inclusief het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, waar ook de visserij onder valt.