ILT constateert falende certificeringsstelsels
“De maatschappij kan er onvoldoende op vertrouwen dat certificaten of erkenningen voor vakbekwaamheid en betrouwbaarheid terecht zijn afgegeven.”
Dat concludeert de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) in het rapport Naar Vertrouwen op Certificering: een signaalrapport naar de werking van 34 certificeringsstelsels. Geen van de stelsels werkt optimaal. Het rapport beschrijft structurele tekortkomingen in de 40 onderzochte certificeringsstelsels. Bij 20 stelsels, waaronder scheepscertificering en energielabels, zijn verbeteringen dringend noodzakelijk. ‘Er is onvoldoende duidelijkheid in rollen, taken en verantwoordelijkheden’, stelt de ILT. Bovendien ontbreekt gestructureerde samenwerking tussen publieke en private partijen.
Het rapport is opgesteld naar aanleiding van ernstige signalen over tekortkomingen in certificeringsstelsels. Dat kwam onder meer aan het licht bij de tussentijdse tuigkeuringen op de historische zeilvloot, waarbij bleek dat onder andere het keuringssysteem ESTRIN ernstige tekortkomingen vertoont, en op punten zwaar verouderd is. Bovendien kwamen fundamentele zwakheden aan het licht in de samenwerking en informatie-uitwisseling tussen betrokken partijen.
Risicovolle certificaten
In drie stelsels, waaronder asbestverwijdering en de afgifte van energielabels, werden certificaten onterecht verstrekt. In andere gevallen sluiten wettelijke eisen en certificeringsnormen onvoldoende op elkaar aan. De ILT benadrukt dat alle betrokken partijen verantwoordelijkheid moeten nemen.
Certificeringsinstanties voeren vaak publieke taken uit, maar missen toezicht en duidelijke richtlijnen. Dit leidt tot situaties waarin veiligheid en duurzaamheid onvoldoende zijn gewaarborgd. Het rapport pleit voor strengere controles en uniforme afspraken over certificering.
OVV-rapport
De bruine vloot is onderdeel van het certificeringsstelsel binnenvaart. Eerder concludeerde de Onderzoeksraad voor Veiligheid al dat dit stelsel in de praktijk op een aantal punten niet goed functioneert. Zo zijn er soms certificaten uitgegeven, terwijl een schip niet voldeed aan de eisen, en bleek dat de ILT, keuringsinstanties, brancheverenigingen, boekingskantoren en de Raad voor Accreditatie onvoldoende informatie uitwisselen.
Ook hebben de betrokken uitvoerenden niet altijd scherp wat hun rol en verantwoordelijkheid is, waardoor ze deze in sommige gevallen onvoldoende invullen. Zo komt het voor dat partijen meerdere rollen hebben die niet altijd goed bij elkaar passen. Bijvoorbeeld dat een partij niet alleen inspecties uitvoert, maar ook optreedt als adviseur of verzekeraar. Dat kan de onafhankelijkheid en onpartijdigheid beïnvloeden.
De ILT is begonnen met verbeteracties en roept alle betrokken partijen op tot een gezamenlijke aanpak. De komende jaren moeten duidelijke normen en verantwoordelijkheden binnen elk stelsel worden vastgesteld.
Bron: de website van de ILT en een artikel van René Quist in de Schuttevaer (alleen voor abonnees).
Lees meer informatie in het rapport van de ILT.
Foto: ©PMF.