In het IJsselmeer zit toch water zat?
Het IJsselmeer is cruciaal voor onze watervoorziening, zeker in tijden van grote droogte. Vijf vragen en antwoorden.
Hoe bijzonder is het dat het zo droog is?
Heel bijzonder, zegt woordvoerder Cora Kuiper van waterschap Hunze en Aa’s. „Het is nu al droger dan in 1976, de vorige heel droge zomer. Dit is uniek en extreem.” Rijkswaterstaat is bezorgd en houdt het waterpeil in het IJsselmeer goed in de gaten. Waterschappen krijgen mogelijk deze week te horen dat ze minder water uit het meer mogen pompen.
In het IJsselmeer zit toch water zat?
Nou, niet dus. Het water van het IJsselmeer stroomt grotendeels via de Rijn en de IJssel naar binnen. Doordat het in heel Europa droog is, voeren deze rivieren minder water aan. Bovendien verdampt water door de hoge temperaturen. Het waterpeil van het IJsselmeer daalt daardoor met enkele millimeters per dag. Rijkswaterstaat hanteert in de zomer een streefwaterpeil van -0,20 meter onder het Normaal Amsterdams Peil (NAP). In de Veluwerandmeren, de meren om het IJsselmeer heen, is het waterpeil al aan de lage kant. Door de aanhoudende droogte dreigt dat ook bij het IJsselmeer zelf te gebeuren.
Hoe erg is dat?
Behoorlijk erg. Ongeveer een derde van Nederland is in de zomer afhankelijk van het water uit het IJsselmeergebied, meldt Rijkswaterstaat. Vooral Noord-Nederland, Noord-Holland en Flevoland zijn op het water uit het IJsselmeer aangewezen. Sommige waterbedrijven maken er drinkwater van, boeren gebruiken het om hun land te besproeien en de industrie zet het in als koelwater. Als het waterpeil te laag wordt, legt de Landelijke Coördinatiecommissie Waterverdeling (LCW) beperkingen op. Waterschappen mogen dan minder water uit het meer pompen. Dat gebeurt zelden, de laatste keer was in 1976, maar in het droogteseizoen komt het soms voor.
Wacht, we hebben een droogteseizoen in Nederland?
Jep. Van april tot en met september, aldus Rijkswaterstaat. Door klimaatverandering worden de zomers bovendien steeds droger. In april stijgen de watertemperaturen en beginnen bomen en planten te bloeien. De vraag naar water en de kans op watertekorten neemt dan toe. Om problemen te voorkomen, reguleert Rijkswaterstaat de waterstand in het IJsselmeer. In droge periodes wordt extra zoet water toegevoegd, in natte tijden wordt water via de spuisluizen in de Afsluitdijk in de Waddenzee geloosd.