Roep om de Markerwaard luider
‘Waarom blazen we onze poldertraditie geen nieuw leven in?’ Het was een opmerking van ChristenUnie-Kamerlid Pieter Grinwis die aansluit bij een oud idee dat opnieuw wortel lijkt te schieten: landwinning. Haast terloops bracht Grinwis het idee voor landwinning ter sprake, tijdens zijn bijdrage aan een commissiedebat in de Tweede Kamer over ruimtelijke ordening. ‘Staren we ons niet te veel blind op de bestaande postzegel? Waarom blazen we onze poldertraditie niet nieuw leven in en polderen we het Markermeer niet in voor natuur, wonen en landbouw?’, suggereerde Grinwis over het vraagstuk hoe de beperkte ruimte in Nederland moet worden ingevuld.
Zijn GroenLinks-collega Laura Bromet verwierp de suggestie direct, maar de opmerking van Grinwis komt niet uit de lucht vallen. Hij is ook zeker niet de eerste uit de Haagse politiek die recent het idee van inpolderen op tafel heeft gelegd. JA21-fractievoorzitter Joost Eerdmans zei vorig jaar nog ‘zeer enthousiast’ te zijn over het inpolderen van de Markerwaard. En ook Daniel Koerhuis, VVD-Kamerlid, gaf destijds aan dat alle opties moeten worden opengehouden, dus ook vergaande plannen als het (deels) inpolderen van de Markerwaard.
Zoals het ooit ook de bedoeling was, toen werd aangevangen met het realiseren van wat later de provincie Flevoland zou worden. Deze maand is het tachtig jaar geleden dat de Noordoostpolder officieel droogviel en daarmee was het de eerste grote polder in het Zuiderzeegebied die werd drooggemaakt. Oostelijk en Zuidelijk Flevoland volgden in de decennia daarna. De Markerwaard of het Markermeer zou het sluitstuk moeten zijn van de grootschalige inpoldering.
Met de aanleg van de Houtribdijk, tussen Lelystad en Enkhuizen, werd weliswaar een eerste stap gezet om het Markermeer droog te leggen, maar tot voltooiing kwam het nooit. Al vanaf het begin was er protest tegen het plan, omdat droogleggen ecologisch ongunstig zou zijn en zou leiden tot verdroging van het vasteland. In de jaren tachtig werd definitief besloten het Markermeer open te houden.
Nu de druk op de ruimte enorm is, klinkt de roep om de Markerwaard opnieuw. Het woningtekort, ruimte voor duurzame energie en extensivering van de landbouw nopen de politiek tot nadenken over dergelijke drastische ingrijpen. Ook landbouworganisaties als LTO Nederland en NAJK tonen zich enthousiast over het idee van landwinning, al dan niet in de Markerwaard.
LTO stelt voor serieus en grondig te onderzoeken hoe verder te gaan nu het alweer een halve eeuw geleden is dat de laatste Flevopolder werd drooggelegd. ‘De geschiedenis van Nederland is een geschiedenis van nieuw land aanwinnen. Landwinning in bijvoorbeeld de Noordzee hoeft niet alleen ten dienste van de land- en tuinbouw te staan. Ook stedenbouw, recreatie en natuur zullen er wel bij varen’, verklaarde LTO in haar Grondvisie 2021.