Wat maakt het Eems-estuarium zo troebel?
In de laatste decennia zijn de rivier de Eems en het middendeel van het Eems-Dollard estuarium steeds troebeler geworden. Dat heeft grote gevolgen voor de flora en de fauna van het gebied. Er worden nu oplossingen gezocht voor het terugdringen van de troebelheid.
Aan de grens van het Nederlandse Waddengebied ligt een bijzonder gebied: het Eems-Dollard estuarium. Dit bestaat uit de rivier de Eems, die vanuit het Duitse Teutoburgerwoud al sinds de ijstijden richting het noorden stroomt en uitmondt in de Waddenzee.
Aan het eind van de Middeleeuwen is in het middendeel van het estuarium de Dollard ontstaan, doordat stormvloeden grote delen van het omliggende veengebied wegsloegen. Na de Middeleeuwen zijn een groot deel van de Dollard en alle oeverlanden van de Eems door bedijkingen ingepolderd. Hierbij werd slib ingevangen en landbouw bedreven op deze vruchtbare klei. Vanaf ongeveer 1900 ontwikkelde de scheepvaart zich op de Eems. Daarom werden de rivier en de havens verdiept, de bochten afgesneden, de oevers gekanaliseerd en het water getemd door dammen, stuwen en sluizen.
Troebel
Een estuarium is het overgangsgebied tussen een rivier en de zee. Hier mengen zoet en zout water zich en blijven zand en slib in beweging, door de continue en ook tegengestelde stromingen. Het water is er daarom van nature brak en troebel.
In de laatste decennia is de troebelheid van het middendeel van het Eems-Dollard estuarium echter verdubbeld. Dat komt omdat er geen sediment meer wordt onttrokken door winning, natuurlijke aanslibbing of landaanwinning.
De troebelheid van de Eems stroomopwaarts van de Dollard is nog veel sterker gestegen. Daar is de slibconcentratie aan het oppervlak wel 100 keer hoger dan in de Waddenzee en ook vlak bij de bodem is de concentratie vele malen hoger dan ooit daarvoor. Dat komt vooral omdat de rivier vanaf Papenburg naar zee sterk verdiept is voor de doorvoer van grote cruiseschepen. Hierdoor is de getijslag en het sedimenttransport toegenomen en de uitspoeling verminderd, waardoor er meer slib achterblijft in het estuarium.
Effecten
Onderzoek heeft uitgewezen dat deze verhoging van de troebelheid leidt tot een groot aantal dagen per jaar met zeer lage zuurstofconcentraties in de rivier de Eems. Dat is voor vissen zeer schadelijk. Ook bacteriën die het slib afbreken hebben zuurstof nodig en kunnen met weinig zuurstof hun werk minder goed doen, waardoor de troebelheid in stand blijft.
Lees het gehele artikel op de bron: DVHN
Afbeelding: Het troebele Eems-Dollardestuarium met de Geisedam, die bij Emden de rivier de Eems (links van de dam) scheidt van de Dollard (rechts van de dam). FOTO RIJKSWATERSTAAT