WNF: Pas scheepsroutes aan op walvistrek

Houdt oog op walvissen en pas zonodig je koers aan. Dat is het advies van het Wereld Natuur Fonds om walvissen beter te beschermen. Verschillende grote reders hebben nu toegezegd dit te gaan doen.

Als hulpmiddel daarbij heeft de natuurorganisatie een interactieve kaart ontwikkeld, waarin de waarin de trek van walvissen in het Noordpoolgebied wordt gecombineerd met de scheepvaartroutes.

Blauwe corridors

Net als de gnoe in Afrika of vogels over de hele wereld migreren veel walvissoorten tussen seizoensgebonden habitats.
Elk voor- en najaar vindt er een grote onderwatermigratie plaats: tienduizenden walvissen trekken de Noordelijke IJszee in, naar en uit, om te profiteren van het voedselrijke water. Deze migratieroutes tussen belangrijke zomer- en winterhabitats staan bekend als blauwe corridors. Bescherming is volgens het WNF hard nodig, want de blauwe corridors overlappen steeds vaker scheepvaartroutes. Onderweg stuiten walvissen op grote visnetten van de industriële visserij, worden overvaren of raken gewond door scheepsschroeven. Ze hebben bovendien last van onderwatergeluid, dat verstoort hun onderlinge communicatie. Ook krijgen ze plastic en ander vuil uit de oceaan binnen.

Noordpoolgebied

Het WNF zou graag zien dat alle schepen in het Noordpoolgebied gebruik maken van de interactieve kaart die in een rapport staat. ‘We proberen dat systeem op de scheepsbrug te krijgen, om zo rekening te kunnen houden met grote groepen walvissen’, zegt Poolexpert Gert Polet. ‘Dat gaat helpen verstoring te verminderen. Beloega’s trekken in groepen van wel honderd exemplaren tegelijk, en 90% van de narwals kan in een paar weken tijd door de Lancasterzeestraat in Canada trekken. Maar op de brug zie je dat niet, dus kun je er ook geen rekening mee houden.’

Middellandse Zee

MSC paste begin dit jaar de vaarroutes van containerschepen voor de Griekse westkust aan om aanvaringen met walvissen te vermijden. De Duitse redersvereniging VDR raadt haar leden aan hetzelfde te doen.
Het besluit van MSC werd genomen in samenwerking met IFAW, Ocean Care en de Griekse afdeling van het Wereld Natuur Fonds. Sinds januari varen de schepen van MSC langs de Griekse westkust andere routes om de kans op botsingen met potvissen tot een minimum te beperken. In het gebied leeft een populatie van 200 tot 300 walvissen. Diverse NGO’s hadden aangedrongen op andere vaarroutes en MSC zei als eerste zijn verantwoordelijkheid te willen nemen, iets wat met betrekkelijk kleine aanpassingen in de routes kon worden gedaan.

Veel aanvaringen met walvissen

Meer dan de helft van de potvissen die op de Griekse kust stranden, vertonen tekenen van aanvaringen met vaartuigen. Wereldwijd is nauwelijks een hoger percentage te vinden op dit vlak. Onderzoek voor de kust van Sri Lanka heeft uitgewezen dat als schepen daar 15 mijl verder uit de kust zouden varen, de kans op aanvaringen met de enorme zeezoogdieren met 95% zou afnemen.
De walvissen vormen in dit verband bovendien het topje van de ijsberg. In de gebieden waar zij leven komen tot wel 20 keer zoveel sterfgevallen van dieren voor die nooit worden geregistreerd en ook daarin spelen aanvaringen met schepen en grote rol.

Bronnen: WNF en verschillende artikelen, o.a. van Tessa Heerschop en Vincent Krabbendam, in de Schuttevaer.
Beeld: WNF. Dat publiceerde ook het rapport “Blue Corridors of the Eastern Pacific Ocean, Opportunities and Actions to Protect Migratory Whales”.
Zie ook de WNF Site maps over Arctic Blue Corridors.