Brandsma zeilt mee in de top

Angela Brandsma, schipper in de Clipper Round the World Race, finishte met haar team als vijfde tijdens de etappe van Uruguay naar Kaapstad. Een terugblik op de etappe, en een vooruitblik naar de volgende.

“De snelste oversteek sinds tien jaar”, memoreert Brandsma haar finishdebuut in Kaapstad. Op de valreep kregen zij en haar team het nog even heel lastig: “Je zit in één keer heel dicht bij de wal en opeens dendert er vanaf de Tafelberg een storm van veertig knopen naar beenden. De bemanning is natuurlijk niet meer gefocust, terwijl de zeilen nog naar beneden moeten en er nog van alles moet gebeuren. Dat was behoorlijk stressvol. Geen pretje, maar het is allemaal goed gegaan.”

Windwak

Die laatste twee dagen tot de finish waren ongelofelijk spannend. Brandsma koos voor een zuidelijker koers dan de rest van de vloot: “Dat was echt super. We hadden veel wind en kwamen in één keer heel dicht bij nummers twee en drie. In 24 uur hadden we 80 mijl goed gemaakt op de top twee, dus toen lagen we nog maar 8 mijl achter ze. Vervolgens moesten we naar binnen toe (noordelijk richting Kaapstad) en was die windvoorspelling ineens veranderd. Als gevolg daarvan kwamen wij iets langer in het windwak terecht dan de anderen. In één nacht lagen we zo weer 60 mijl achter. […] Maar omdat we de scoring gate hebben gewonnen, pakken we drie punten extra. Die plus zes punten voor onze vijfde plek maakt dat we de score voor een tweede plaats hebben.”

Tactische keuze

Aan het begin van de etappe ging Team Power of Seattle Sports aan de leiding toen Brandsma besloot om voor de scoring gate te gaan. “Dat was een tactische keuze. Ik wist dat dat verlies zou opleveren. We zaten al iets boven de rhumb line (de boog die alle lengtegraden onder dezelfde hoek kruist), dus voor ons was het ongeveer 100 mijl extra. We gingen aan kop en zouden daardoor als eerste door de scoring gate gaat en dan heb je drie punten in de pocket. Het was daarna nog 3000 mijl, waarin nog heel veel kan gebeuren. De teams die de scoring gate hebben genomen, zijn allemaal achter ons gefinisht. Dus het was uiteindelijk voordeliger om die niet te nemen.” Het verlies van Power of Seattle Sports bleef beperkt tot de vierde positie en daarmee ook de vierde plek in de Ocean Sprint, de gemeten tijd tussen twee vooraf ingestelde lengtegraden.

Geen sprint

“Veel beslissingen die je neemt, hebben ook te maken met hoe de crew zich voelt. Het was heel onstuimig. We hadden al drie nachten onder spi gezeild. Ze vonden het lastig sturen, dus dat kostte veel energie. Iedereen was moe. Toen hebben we op een avond besloten om de spi naar beneden te halen. Als we dat niet hadden gedaan, hadden we misschien nog een puntje van de Ocean Sprint kunnen meepakken. Maar ik ben tevreden met de punten voor een tweede plek. In het totaalklassement verandert er in de top vijf helemaal niks. We komen alleen iets dichterbij, want we staan vierde op nog maar één punt achter de nummer drie. We doen gewoon mee in de top. Als we consequent in de top vijf varen, dan komt het podium in zicht. Het is een marathon, geen sprint.”

Risicomanagement

In tegenstelling tot veel van de concurrenten hield het team de zeilgarderobe intact. Dat is belangrijk, want elk team krijgt maar één set zeilen voor de hele race. Brandsma: “Op bepaalde momenten varen we conservatief. Je moet finishen met de zeilen die je hebt, anders krijg je na de finish strafpunten. Elk team heeft een tegoed van vijfhonderd pond voor zeilreparatie. Daar bovenop krijg je per vijfhonderd pond een strafpunt, wat afgekapt is op vijf punten. Er zijn best wel wat boten die daar al op zitten. Het einde van de race vanuit Seattle naar Panama en van Panama de Atlantische Oceaan over, is allemaal spinnakerwerk. Dan gaat het er wel om wie er nog fatsoenlijke spinnakers heeft.”

Slagveld

Aan de vooravond van de start in Portsmouth voorspelde Brandsma al dat zeeziekte een belangrijke factor zou worden en dat is ook gebleken. “De eerste etappe was echt een slagveld. Ik had achttien crew. Op de ene wacht had ik op een gegeven moment nog maar twee mensen aan dek, op de andere wacht drie mensen. De rest was allemaal ziek. Benedendeks was het gewoon een slagveld. De mensen die de wereld omgaan, gaan nu wel beter. Van de nieuwe bemanningsleden die aan boord komen, zijn sommigen vier of vijf dagen uit de running. Maar goed, de etappes zijn lang genoeg, dus die komen er vanzelf wel uit.”

Volgende etappe

In Kaapstad verlaten vier bemanningsleden Team Power of Seattle Sports en komen acht nieuwe aan boord. “Natuurlijk is dat lastig, maar het is onderdeel van de race”, aldus Brandsma, die deze week een dag met de nieuwe bemanning gaat trainen. “Er zijn ook negen mensen die al vanaf de eerste etappe aan boord zijn, dus er zijn nu meer coaches. Zij kunnen ook helpen om de nieuwe crew te coachen. Al moet je ervoor waken dat dat niet altijd dezelfde mensen die taak uitvoeren. Ik heb daarom de vaste kern de opdracht gegeven om een plan te maken hoe ze dat coachen gaan aanpakken. Het is de bedoeling dat zij straks zelf de boot gaan runnen. Als ze tegen problemen aan lopen, dan ben ik er natuurlijk voor ze.”

Pittig

Op 16 november start de etappe van Kaapstad naar de westkust van Australië. Een pittige race van 4.800 nautische mijlen langs Kaap de Goede Hoop en door de beruchte Roaring Forties. Op de vraag hoe ze haar bemanning op deze 25 dagen hardcore zeilen voorbereidt, antwoordt de Friese schipper: “Dat kun je niet echt. De mensen die nieuw zijn, hebben nog nooit op de oceaan gevaren. Laat staan vier weken achter elkaar. Het duurt acht tot tien dagen voordat die echt in hun ritme komen en snappen hoe het operationeel werkt aan boord. Dat maakte die eerste etappe ook zo zwaar. Toen waren alle achttien bemanningsleden nieuw. We hadden daarbij gelijk vijftig knopen wind in de Golf van Biskaje. Het was direct volle bak. Naar Kaapstad toe hadden we ook 51 knopen, maar dat was prima voor de mensen die al langer aan boord waren en de windhoek was oké. In de Golf van Biskaje heb je de hele wasmachine van golven en was het aan de wind. Nu hadden we een soort van ruime wind en dat is relaxter. Deze komende etappe is het ook wel veel ruime wind. Al weet je het nooit. Het weer wordt steeds minder goed te voorspellen. Je hebt gewoon echt van die stormwolken. Ik heb daarom een regel aan boord. Het moment dat zoiets naar ons toe komt, gaat de spinnaker naar beneden. Als we nog geen rif hebben, gaat die erin. We gaan er vanuit dat in iedere dreigende wolk zestig knopen wind zit. Daarmee hebben we al een paar keer onszelf gered. Ik ben daarin heel conservatief.”

Bron en beeld: Diana Bogaards op Watersport-tv.