BBZ hekelt afwijzing Stage V-subsidie

Elf subsidie-aanvragen voor de verduurzaming van passagiersschepen zijn afgewezen omdat het Rijk sinds dit jaar nieuwe eisen stelt. De BBZ vindt de extra eisen oneerlijk en stuurt binnenkort een brandbrief naar de politiek.

‘Onze passagiersschepen moeten aan dezelfde emissie-eisen voldoen als de reguliere binnenvaart, dus het is heel vreemd dat wij geen subsidie meer kunnen aanvragen voor schoner varen’, vertelt beleidsmedewerker Cockie Schilperoort van de BBZ.

Binnenvaartschepen kunnen sinds 2021 subsidie ontvangen voor verduurzamingsmaatregelen zoals de installatie van een katalysator of een Stage V-motor. Dit jaar is een aanvullende eis gesteld: alleen schepen die na afloop van het subsidietraject als ‘schoon schip’ worden aangemerkt, komen nog in aanmerking. Schilperoort: ‘Voor vrachtschepen betekent dit dat zij schoner moeten zijn dan vrachtvervoer over de weg. Voor passagiersschepen geldt echter een veel zwaardere norm: zij moeten ten minste 50% van hun energie halen uit CO₂-vrije directe emissies of plug-in-power.’

Voorheen was een Stage V-motor gecombineerd met biobrandstof HVO een optie. Dat levert grote milieu- en klimaatwinst op, maar hier wordt geen subsidie meer verstrekt aan de passagiersvaart. ‘Je voldoet hiermee niet meer aan de eis van 50% CO2-vrije brandstof, dus dat mag niet meer qua subsidie.’

De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) geeft op zijn website aan wat een ‘schoon schip’ is: “een binnenschip voor passagiersvervoer dat een hybride of dual-fuel motor heeft die voor zijn normale functioneren ten minste 50 % van zijn energie haalt uit brandstof met CO2-vrije directe (uitlaat)emissies of uit plug-in-power.”
Met alleen de aanschaf van een afzonderlijke katalysator of Stage V-motor voldoet een schip niet aan die definitie. Een optie die wel omschreven staat is een dual-fuel-motor, maar dan zou de andere brandstof emissievrij moeten zijn, zoals waterstof. Schilperoort: ‘Zulke motoren bestaan nog helemaal niet voor onze schepen. Dus dat kan helemaal niet.’

Elektrisch is onhaalbaar

Het enige wat overblijft is een elektromotor. Overstappen op volledig elektrisch varen is voor veel varende ondernemers niet haalbaar. ‘Dit brengt enorme investeringskosten met zich mee, die zelfs met subsidie, eigenlijk niet binnen redelijke termijn zijn terug te verdienen door kleine ondernemers in de chartervaart. Bovendien moet je ruimte hebben voor een enorm accupakket. Aan de wal zijn bovendien nog te weinig grote walstroominstallaties beschikbaar voor deze grote accupakketten’, aldus Schilperoort.
De BBZ vindt het beleid niet logisch. ‘De Maritime Green Deal stelt verduurzaming van de gehele binnenvaart als doel. Verschillende eisen voor vracht- en passagiersschepen zijn daarom onlogisch en onwenselijk.’

Niet uit te leggen

Walter van Berkum van rederij Magnifique Luxe Boat Cruises kreeg er mee te maken . Hij verduurzaamde zijn schepen, maar viste achter het net nadat de RVO de regels tussentijds veranderde: ‘Zouden we met vracht varen, dan krijgen we nog subsidie voor aanpassingen van de motoren, maar de passagiersvaart niet, terwijl wij hetzelfde schip op dezelfde route varen. Dit is niet uit te leggen.’
Van Berkum investeerde 100.000 euro per schip, zodat ze een Green Award Silver kregen.

Zijn schepen varen nu op HVO100, hebben motoren met katalystoren en Adblue en filters zodat ze voldoen aan de Stage-2 emissie-eisen voor fijnstof en Stage V-eisen voor NOx. En als het even kan ligt hij aan de walstroom. Een adviesbureau hielp bij de verduurzaming en wees op de subsidieregeling. ‘Wij deden de aanvraag en die werd in behandeling genomen. We gingen ervan uit dat we de helft van de investering terug zouden krijgen. Toen bleek opeens dat de regels tussentijds zijn aangepast, zonder dat wij daarvan op de hoogte waren. Het was een totale verrassing dat de aanvraag werd afgewezen.’

Aanvragen

Op de eerste dag van de openstelling van de subsidie kwamen 146 aanvragen binnen, de pot was hiermee direct leeg. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat heeft aangekondigd dat er een extra ronde komt dit jaar met 10 miljoen euro voor de subsidieregeling Verduurzaming Binnenvaart.

Bron: enkele artikelen van Tessa Heershop in de Schuttevaer (alleen voor abonnees) en een artikel in de Binnenvaartkrant.
Foto: O.a. voor deze Magnifiques van Walter van Berkum werd subsidie afgewezen. ©BBZ