Schoener Atlantic gerenoveerd bij Talsma

13 mei 2025

De fameuze driemastschoener ‘Atlantic’, waarmee kapitein Charlie Barr in 1905 het record voor de Atlantische oversteek neerzette, werd in 2010 herbouwd. Het schip kreeg afgelopen maanden bij Talsma in Franeker een refit.

Het zeilschip is nog vrij nieuw, maar was wel toe aan een onderhoudsbeurt. “Hij is nog niet zo oud,” vertelt Fonger Talsma van de werf, “maar een flinke schilderbeurt had ‘ie wel nodig.”
Dat was het meeste werk voor Talsma bij de zogeheten refit. Er zijn ook wat kleinere technische dingen gedaan zoals een nieuwe generator en een vernieuwd interieur.

Herreshoff-schipper

De Atlantic is een replica van het schip uit 1903. Dat pakte twee jaar later het record voor de snelste overtocht (in een monohull) van Amerika naar Engeland, en hield het bijna 100 jaar vast. Charlie Barr, die het commando voerde, was op dat moment al een gelauwerde kapitein. In 1864 geboren in Gourock, Schotland, en werkzaam als visser, leverde hij als bemanning van zijn oudere broer John het zeiljacht Clara af in Amerika. Het racesucces van Clara was zo groot dat John in 1887 werd geselecteerd als schipper van de Schotse uitdager Thistle, de vertegenwoordiger van de Royal Clyde Yacht Club. Daar werden de gebroeders Barr voorgesteld aan Nathanael Herreshoff. Charlie Barr zou een groot deel van de rest van zijn professionele zeilleven met Herreshoff ontwerpen blijven varen.

Perfect nagebouwd

*Na de refit in Franeker is de Atlantic klaar voor transport (©Omroep Zilt – Ronnie Jilderda)*

De Atlantic is overigens geen Herreshoff ontwerp, maar werd getekend door Charles Gardner.
Nadat superjachtenfanaat Ed Kastelein de Eleonora had herbouwd, werd de Atlantic zijn nieuwste uitdaging. Met haar lengte over dek van 56 meter is ze de grootste klassieke wedstrijdschoener die ooit is nagebouwd. Ed Kastelein was vastbesloten haar te laten zijn zoals ze was toen ze geschiedenis schreef in 1905. Haar originele lijnen werden tot in het kleinste detail opnieuw gecreëerd en haar zeilplan is identiek aan dat tijdens de Transatlantische Race van 1905, die haar onsterfelijk maakte in de jachtgeschiedenis.
“Er zijn heel veel mooie zeiljachten op de wereld, maar het is wel uniek dat er een replica van dit schip is”, vindt Talsma, ”Ze is perfect nagebouwd, er hangt een enorme historie aan. Voor de liefhebber is dit prachtig om te zien.”

Klassieke tuigage

Het schip stond vorig jaar nog voor 12 miljoen te koop, maar na verluid is het pas geleden voor 20 miljoen van eigenaar gewisseld.
Deze week gaat het schip op een ponton, omdat het te diep steekt om zelf het Van Harinxmakanaal te bevaren. De ponton wordt met sleepboten naar Amsterdam gebracht, waar de renovatie wordt voltooid bij A’dam Yachtservices in Zaandam. Daar komt het monumentale tuig er weer op. Kapitein Fosse Fortuin vroeg daarvoor tuigmeester Richard Tefsen van Sailmaster, die veel verstand heeft van klassieke tuigages.

Franeker connectie

Het schip ligt normaal aan de Franse kust. Daar zijn genoeg werven waar het schip een beurt kan krijgen, maar Fosse Fortuin komt uit Franeker, en benaderde Talsma al in 2020 voor de renovatie. Die ging toen niet door, maar nu het schip van eigenaar gewisseld is moest het er toch van komen.
Fosse Fortuin voer al op heel verschillende schepen, waaronder de Wylde Swan en de Europa. In 2018 ging hij delivery’s doen met de klassieke tweemaster Elena of London. Toen Ed Kastelein de Atlantic weer in eigen beheer kreeg, na een periode onder een andere eigenaar, zocht hij een vaste kapitein voor het schip. Via de Elena kwam hij bij Fortuin terecht, die nu al weer zeven jaar met het schip onder weg is.

Wereldomzeiling

Het schip vaart meestal in de Middellandse zee, maar de nieuwe eigenaar heeft meer noten op zijn zang. De eerste reis, die in juni begint, voert naar Noorwegen. Daarna pas gaat het schip naar de Mediterrannée, waar het bij de Voiles de St. Tropez aanwezig zal zijn. Daarna steekt het over naar de Carieb. De nieuwe eigenaar wil van daaruit een wereldomzeiling maken, die enkele jaren in beslag zal nemen. Fortuin: “Toen hij met dat plan kwam, heb ik de renovatie wel doorgezet, want voor een paar jaar nagenoeg onafgebroken op zee had het schip die echt wel nodig.”